Lời dẫn: Sự bùng nổ truyền thông về AI Tạo Sinh
AI đang trở thành xu hướng nóng trên nhiều nền tảng. Mở LinkedIn, đọc tin tức hay tham gia sự kiện bạn đều dễ dàng nghe đến các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa hứa hẹn mang đến những đổi mới vượt bậc. Từ sáng tạo nội dung marketing đến chatbot giao tiếp với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này phủ sóng mạnh. Chủ đề AI không chỉ được thảo luận tại hội thảo công nghệ mà còn lan tỏa đến văn phòng, giảng đường đại học, và kể cả quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi quan trọng là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) có phải chỉ là hiện tượng nhất thời cho doanh nghiệp, đặc biệt ở Việt Nam?
AI được dự báo sẽ tạo ra 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), thay đổi toàn bộ ngành nghề và tái định nghĩa năng lực cạnh tranh. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu tăng tốc ứng dụng GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam vẫn ở giai đoạn đầu. Các lãnh đạo đang bối rối về cách bắt đầu, lựa chọn công cụ và đo lường hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp vẫn đang nghiên cứu để tận dụng tiềm năng AI.
Cơ hội của doanh nghiệp Việt Nam lớn mạnh. Nhưng câu hỏi không phải là AI có mang lại lợi ích nữa mà là: cách ứng dụng GenAI hiệu quả?
Bài viết phân tích thực trạng và các hiểu lầm về GenAI; đưa tin tức về việc triển khai AI trong nước; giới thiệu các trường hợp thành công; và gợi ý các bước triển khai bài bản.
1. AI – Phân biệt cường điệu và thực tế
Sự bùng nổ của AI gây ra nhiều kỳ vọng và nhầm lẫn cho doanh nghiệp. Một số công ty mong đợi thay đổi ngay lập tức, trong khi khác lại lo ngại công nghệ phức tạp. Truyền thông đưa tin về đột phá như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) thổi bùng sự mong đợi. Vậy, AI thực sự mang lại gì, và những điểm cần lưu ý để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần tập trung vào ứng dụng thực tế thay vì chạy theo xu hướng.
Nguyên nhân tăng trưởng AI?
Ba yếu tố chính kích hoạt AI:
(1) Tiến bộ khoa học và công nghệ,
(2) Dòng vốn đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn lớn,
(3) Xu hướng ứng dụng rộng rãi AI trong doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng AI Agents và công cụ tự động hóa thay đổi vận hành doanh nghiệp. Bên cạnh kỳ vọng tăng hiệu suất, AI cũng gây tranh cãi về tác động nhân sự.
Quan niệm sai lầm và thực tế
AI không phải là cuộc cách mạng tức thì, phải được quản lý chặt chẽ trong hệ thống.
Sai lầm phổ biến là AI hoạt động tự động mà không cần huấn luyện, trong khi thực tế AI còn hạn chế trong ra quyết định.
Nhiều doanh nghiệp đầu tư AI theo phong trào, dẫn đến thiệt hại. Thành công không chỉ là công nghệ.
AI Tạo Sinh mang lại giá trị thực tế
GenAI nâng cao trải nghiệm khách hàng nếu áp dụng bài bản.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT tự động hóa bán hàng (salesforce.com).
GenAI là trợ thủ đắc lực như AI Copilot, AI Agents, hỗ trợ phân tích. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ tận dụng tối đa tiềm năng AI, ngược lại sẽ gặp khó khăn.
Những việc doanh nghiệp cần làm để thành công với AI
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tiềm năng và Khó khăn
Việt Nam tăng cường phát triển AI khu vực, với sự hỗ trợ từ Chính phủ và tư nhân. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới vị trí dẫn đầu AI tại ASEAN (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam tăng trưởng 28% mỗi năm đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: hỗ trợ ra quyết định.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Những khó khăn doanh nghiệp phải đối mặt
• Thiếu đội ngũ kỹ sư AI chất lượng.
• Chi phí đầu tư ban đầu lớn.
• Hạn chế về hạ tầng tính toán.
• Rào cản ngôn ngữ, mô hình phù hợp tiếng Anh.
• Lo ngại pháp lý.
Mặc dù vậy, với đầu tư hạ tầng, Việt Nam có nền tảng thuận lợi.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh ứng dụng hiệu quả
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI tập trung vào AI chuyên sâu theo ngành.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tùy biến theo ngành
Doanh nghiệp đang chuyển hướng ứng dụng AI sâu hơn với AI Agents học hỏi tối ưu hiệu quả vận hành.
Các mô hình AI nội địa hóa cho tiếng Việt như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp phù hợp môi trường doanh nghiệp.
Ứng dụng BI với GenAI
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
Tác nhân AI và AI thế hệ mới
AI Agents có khả năng tự thực hiện tác vụ. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
AI Copilot trong vận hành
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu more info quả hơn.
Tự động hóa xử lý tài liệu
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Hệ thống truy xuất kiến thức doanh nghiệp thông minh
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Lộ trình
• Xác định mục tiêu kinh doanh rõ ràng.
• Đảm bảo quản lý dữ liệu tốt.
• Tích hợp AI vào quy trình hiện tại.
• Triển khai thử nghiệm từng bước và mở rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập quy trình cải tiến để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Chuyển cơn sốt truyền thông thành giá trị thực tế.
AI tối ưu hoạt động ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp áp dụng bài bản để không bị bỏ lại phía sau.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI là lợi thế cạnh tranh.
• Tập trung nâng cao năng suất và tối ưu chi phí.
• Triển khai AI có kế hoạch để tạo tác động rõ ràng.
• Giải pháp AI nội địa hóa giúp tăng hiệu quả.
• AI không thay thế hoàn toàn.
Doanh nghiệp đo lường tác động và mở rộng hiệu quả trong ứng dụng AI.
AI không còn là lựa chọn trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Bạn sẽ đi đầu hay bị bỏ lại phía sau trong kỷ nguyên AI?